Vleugels van As

Hoe het allemaal begon, een winterse dag in Villers

De lucht boven Villers hing loodgrijs, zwaar als een vergeten herinnering. De bomen stonden naakt in de vallei, hun zwarte takken scherp afgetekend tegen het lichtloze firmament. De oostenwind sneed onverbiddelijk over het veld, vond zijn weg tussen de ruïnes en maakte van elke ademhaling een keuze: buigen of bevriezen.

We stonden stil. Joyce een paar meter verderop, gebogen over een stuk oude watergang, ik met mijn gezicht in de wind, de capuchon van mijn jas strakker getrokken dan nodig was. De kou kwam niet van de lucht alleen. Hij leek op te stijgen uit de grond, uit de stenen, alsof de eeuwen zelf nog rilden.

Vijfendertig jaar eerder was ik hier ook geweest. Jong, haastig, op weg naar een hardloopwedstrijd. Toen had ik slechts de echo van deze plek gevoeld, als een vluchtige trilling onder mijn voeten. Nu, met de jaren als een winterjas om mijn schouders, voelde ik de diepte ervan. Villers was niet zomaar een ruïne. Het was een gestolde herinnering, een vergeten gebed dat bleef nadreunen in de vallei.

Joyce raakte gefascineerd door de manier waarop de cisterciënzers het water hadden geleid, hoe hun technieken het leven binnen deze muren hadden gedragen. Ik bewonderde haar kalme precisie. Maar mijn gedachten dwaalden dieper af. Niet naar leidingen, maar naar stemmen. Wie waren de mannen die hier hadden geleefd? Wat had hen op de been gehouden, in de barre winters, onder regels die stilte tot wet maakten?

Ik keek omhoog, naar wat ooit de abdijkerk was geweest. De bogen stonden nog, fragiel en moedig, alsof ze zich vasthielden aan iets wat allang verdwenen was. De stenen zwegen niet; ze zuchtten. En ergens daar, in dat zwijgen, wist ik het zeker: er lag een verhaal dat verteld moest worden. Geen historische reconstructie. Geen brave kroniek. Maar het verhaal dat zich schuilhield in de koude hoeken van deze plek. Tussen geloof en macht. Tussen plicht en verlangen.

Een trein raasde voorbij over de brug, scheurde de stilte open als een mes door oud linnen. En toen de echo wegebde, bleef alleen de wind over — en de gedachte dat de abdij zich niet gewonnen gaf. Zelfs toen niet. Zeker toen niet.

Het verhaal had inmiddels een lichaam gekregen. De kou, de stilte, de ruïnes — ze vormden het weefsel. En zij, de vrouw met het rode haar, was de adem die het deed leven. Lang had ik gedacht dat ze uit mijn verbeelding kwam. Maar ik wist inmiddels beter. Ze was het centrum geworden van iets wat ouder was dan mijn pen, iets wat eindelijk woorden had gekregen.

Ze was er al. Ik had haar alleen opgeschreven.

De geschiedenis is stil waar het spannend wordt.

In archieven vind je data, bezittingen, titels. Je vindt wat iemand erfde, wie zijn vader was, hoeveel zilver hij bezat. Maar je vindt zelden zijn twijfel. Zijn zwijgen. Of haar woede. De momenten waarop alles kantelde – en niemand het optekende.

Toen ik aan mijn boek begon, las ik kronieken en abdijarchieven. Namen van abten. Jaartallen. Processies. Maar nergens stond beschreven wat iemand dacht terwijl hij bad. Wat hij voelde toen een vrouw zijn blik beantwoordde. Of wat het betekende als iemand op een dag níét in de refter verscheen.

En dus ging ik schrijven.

Fictie vult niet op – het onthult. Niet wat er feitelijk was, maar wat had kunnen zijn. Soms voelt dat oneerlijk, alsof je te veel vrijheid neemt. Maar soms komt juist het verzonnen dichter bij de kern dan het nauwkeurig overgeschrevene.

Want we zijn geen optelsom van archiefstukken. We zijn herinneringen, reacties, verlangens.

Soms vind je de waarheid niet in de bronnen, maar in wat je durft te verzinnen.

En misschien is dát wat historische fictie uiteindelijk doet:
niet het verleden reconstrueren,
maar de mens erin weer tot leven wekken.

📬 Meer lezen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief of volg boekfunding.nl

Sporen op papier

Over monnikenhanden, randnotities en de blik die blijft hangen

Je leest een zin uit de 13e eeuw en denkt: dit had gisteren kunnen zijn.
Maar dan struikelt je oog over een vlek in de kantlijn.
En je weet: iemand zat hier. Echt.

Toen ik begon te schrijven, dacht ik: laat ik goed beginnen.
Boeken, bronnen, documenten.
Niet om iets te bewijzen — maar om te begrijpen.

Wat ik vond, waren geen complete verhalen.
Maar fragmenten.
Een bladzijde uit een kroniek. Een naam. Een klacht.
Een beschuldiging die nergens heen leidde.

En dan, ergens in de marge:
een kleine krabbel.
Een getal.
Een symbool.
Iemand die zich verveelde.
Of iets vastlegde wat hij niet hardop mocht zeggen.

De waarheid zit niet altijd in de tekst. Soms zit ze er net naast.

Ik begon die randnotities te verzamelen.
Niet letterlijk, maar in mijn hoofd.
Ze leken op echo’s. Op flarden. Op iets wat er nog is,
maar zich alleen laat zien als je anders leert kijken.

Wat begon als documentair schrijven, werd steeds meer een vorm van luisteren.
Niet naar wat er stond, maar naar wat er ontbrak.
En langzaam ontdekte ik:
de middeleeuwen zijn niet ver.
Ze zitten in de manier waarop mensen fluisteren,
vragen inslikken, en toch iets nalaten —
al is het maar een vlek in de kantlijn.

🔜 Volgende keer: hoe fictie ruimte geeft aan wat je niet terugvindt in de archieven – en waarom fantasie soms dichter bij de waarheid komt dan naschrijven.

📬 Meer lezen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief of volg boekfunding.nl

Waarom halverwege de 13e eeuw?

Over muren, mensen, en het verschil tussen toen en nu – of toch niet?

Soms kies je een tijd omdat hij iets zegt.
En soms omdat hij iets verzwijgt.

Toen ik begon aan dit boek, had ik niet meteen een jaartal.
Wel een gevoel.
Een landschap. Een ruïne. Een vermoeden dat daar ooit iets leefde wat nu vergeten is.

Later kwam de keuze: het verhaal speelt zich af halverwege de 13e eeuw.
Niet uit historisch plichtsbesef.
Maar omdat die periode kraakt.

Er is nog geen drukkunst. Geen reformatie. Geen wetenschap zoals wij die kennen.
Wel schrift. Wel macht. Wel mensen die geloven dat hun wereld vastligt —
maar ondertussen iets anders voelen branden.

En dat is waar mijn personages leven.
Tussen orde en onrust.
Tussen de regels en dat wat zich daartussen beweegt.

Het is een tijd waarin stilte zwaar woog. En toch: overal werd geschreven, gefluisterd, gerommeld onder de oppervlakte.

Ik koos voor halverwege de 13e eeuw
omdat het een tijd is waarin dingen verschuiven,
zonder dat iemand daar nog woorden voor had.
En omdat verschuivingen zonder woorden
soms het meeste zeggen.

Als schrijver kun je kiezen voor spektakel.
Of voor een knik in de tijd.
Ik koos voor dat laatste.
En ik denk dat je het zult voelen — ook al ken je de geschiedenis niet.

🔜 Volgende keer schrijf ik over hoe het was om middeleeuwse sporen te zoeken op papier – en wat dat doet met je blik op nu.

📬 Wil je niets missen? Volg boekfunding.nl of schrijf je in voor mijn nieuwsbrief.

De scène die ik bijna niet liet staan

Over nabijheid, twijfel, en schrijven op de grens van stilte

Soms is wat je níét schrijft precies wat de lezer het hardst voelt.
En dan is de enige opdracht: blijf van die stilte af.

Er is een scène in mijn roman waarvan ik lang heb gedacht: die moet er misschien uit.
Niet omdat hij niet mooi was. Of niet nodig.
Maar omdat ik er bang voor was.

Er gebeurt bijna niets.
Een beweging. Een blik. Een stilte die blijft hangen.

En toch voelde ik, toen ik hem teruglas: dit is de scène waar het om draait.
Niet de spanning, niet het conflict — maar dit.
Twee mensen, naast elkaar. Niet rakend. Niet sprekend.
Maar elk in hun eigen storm.

Ik twijfelde weken.
Moet ik het explicieter maken?
Iets laten gebeuren?
Iets zeggen, uitleggen, verklaren?

Maar soms is nabijheid alleen voelbaar als je hem niet benoemt.

Ik liet de scène staan.
Omdat ik geloof dat lezers precies die plek herkennen.
Dat moment waarop je weet: hier verandert iets.
Ook al gebeurt er niets.

En misschien is dat wel het moeilijkste van schrijven:
weten wat je niet opschrijft.
En het toch laten bestaan.

🔜 Volgende keer schrijf ik over de tijd waarin het verhaal zich afspeelt. Waarom halverwege de 13e eeuw? En wat maakt die tijd zo onverwacht herkenbaar?

📬 Wil je niets missen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief of volg de campagne via boekfunding.nl